Pytanie:
Jak klasyfikować pracowników tymczasowych świadczących pracę w ramach umowy z agencją pracy tymczasowej w kontekście art. 2 Kodeksu Pracy? Czy tacy pracownicy mieszczą się w definicji pracownika z art. 2 KP i czy np. powinni być uwzględniani:
a) w sprawozdaniach GUS Z-10
b) w rejestrach czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy?
Odpowiedź:
Zgodnie z art. 2 KP, przymiot pracownika posiada osoba, która związana jest z pracodawcą szczególną więzią prawną, czyli stosunkiem pracy. Więź ta powstaje w wyniku dokonania jednej z następujących czynności prawnych: zawarcia umowy o pracę, aktu powołania, aktu wyboru, aktu mianowania albo też zawarcia spółdzielczej umowy o pracę. Wykonywanie pracy na innej podstawie prawnej nie umożliwia uzyskania statusu pracownika. Podstawa prawna zatrudnienia decyduje zatem o statusie prawnym wykonującego pracę.
Szczególnym rodzajem zobowiązaniowych stosunków pracy są stosunki pracy nawiązywane z pracownikami tymczasowymi przez agencje pracy tymczasowej, w ramach których pracownik świadczy pracę na rzecz pracodawcy użytkownika. Prawa i obowiązki stron tego stosunku zobowiązaniowego zostały określone w ustawie z dnia 9 lipca 2013 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Zgodnie z definicją określoną w art. 2 pkt. 2 tej ustawy pracownikiem tymczasowym jest pracownik zatrudniony przez agencję pracy tymczasowej wyłącznie w celu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika.
Zakwalifikowanie pracownika tymczasowego do pracownika pracodawcy użytkownika nie wiąże się zatem z utożsamianiem tego pojęcia ściśle z brzmieniem art. 2 KP, ale jest zależne od poszczególnych przypadków. Np. we wskazanym rejestrze czynników szkodliwych występujących na stanowisku pracy pracownicy tymczasowi powinni być uwzględniani. Wynika to z zakresu pojęć użytych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 33, poz. 166). Art. 18 ust. 1 tego rozporządzenia określa, iż:
„Pracodawca prowadzi na bieżąco rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy, zwany dalej „rejestrem”, którego wzór jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.”
We wspomnianym zaś załączniku nr 1 wskazuje się liczbę pracujących ogółem na stanowiskach pracy. Zatem liczba ta uwzględnia również pracowników agencji pracy tymczasowej, którzy wykonują pracę na stanowiskach narażonych na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia.
Natomiast sprawozdanie GUS w treści formularza Z-10 wskazuje na liczbę zatrudnionych, a zatem pracownicy agencji pracy tymczasowej jako nie zatrudnieni bezpośrednio przez pracodawcę użytkownika nie podlegają uwzględnieniu w tym wykazie.
