Pytanie:
Co powinien zrobić pracodawca, któremu pracownik dostarczył orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności?
Odpowiedź:
W pierwszej kolejności wskazać należy, że przedstawione przez pracownika orzeczenie uprawnia pracodawcę do skierowania pracownika na okresowe badania lekarskie w celu ustalenia zdolności do pracy na dotychczasowym stanowisku (na podstawie art. 229 kodeksu pracy). Pracodawca po powzięciu informacji o aktualnym stanie zdrowia pracownika, wynikającym z przedłożonego orzeczenia lekarskiego, z którego wynika, że pracownik został zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności jest zobowiązany do potwierdzenia zdolności pracownika do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku pracy poprzez skierowanie pracownika na badania okresowe.
Dalsze postępowanie pracodawcy zależy od wyników przeprowadzonego badania okresowego.
1. W orzeczeniu stwierdzono brak zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku:
W tym przypadku zaleca się by pracodawca przeprowadził wewnętrzną analizę stanowisk pracy występujących w zakładzie w celu ustalenia czy istnieje stanowisko pracy odpowiadające stanowi zdrowia pracownika i czy stanowisko to jest dostępne (wolne do obsadzenia). W tym celu należy powołać komisję, w skład której wejdą np. lekarz zakładowy, pracownik/ pracownicy służby BHP oraz dyrektor działu personalnego. Komisja sporządza protokół z przeprowadzonej analizy. Dokumenty tworzone na tym etapie są ważne stają się pomocne w razie ewentualnego sporu sądowego.
W zależności od wyników prac komisji możliwe jest:
– podjęcie decyzji o kontynuowaniu zatrudnienia przez pracownika na nowym, odpowiadającym stanowi zdrowia pracownika stanowisku, z konsekwencjami wynikającymi z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej z dnia 27 sierpnia 1997 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 426 z późn. zm.) (dalej „Ustawa”), tj. m.in.:
- Osobę niepełnosprawną wlicza się do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych począwszy od dnia przedstawienia pracodawcy orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność (art. 2a ust. 1 Ustawy)
- Zaliczenie do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej w przypadku przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej; zatrudnienia w formie telepracy (art. 4 ust. 5 Ustawy)
- Osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia do jednego z tych stopni niepełnosprawności (art. 19 Ustawy)
- Czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo (art. 15 ust. 2 Ustawy)
- Po spełnieniu warunków określonych w Ustawie pracodawca może starać się o uzyskanie dofinansowania do zatrudnionego niepełnosprawnego pracownika .
– podęcie decyzji o rozwiązaniu umowy o pracę z pracownikiem z zachowaniem przepisanego okresu wypowiedzenia w przypadku braku możliwości powierzenia pracy na stanowisku odpowiadającym stanowi zdrowia pracownika. Przyczyną wypowiedzenia jest wówczas niezdolność pracownika do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku pracy, co wykazało badanie przeprowadzone przez lekarza medycyny pracy, na które pracownik został skierowany w związku z dostarczeniem orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.
2. W orzeczeniu stwierdzono, iż pracownik jest zdolny do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku:
W tym przypadku zastosowanie znajdą przepisy powołane wyżej w zakresie dopuszczenia pracownika do pracy na stanowisku odpowiadającym stanowi zdrowia pracownika określone w Ustawie.
Powyższe uwagi mają charakter ogólnego zarysowania tematu i nie powinny być rozpatrywane ani jako jego wyczerpujące omówienie, ani jako porada prawna dotycząca konkretnego stanu faktycznego.
