Pytanie:
Jakie są obowiązki pracodawcy w kwestii zapewnienia środków ochrony indywidualnej w postaci okularów ochronnych w przypadku pracowników noszących okulary korekcyjne?
Odpowiedź:
Zgodnie z art. 207 § 2 KP zd. 1 – Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.Nie jest możliwym przewidzenie wszelkich okoliczności i wszelkich osiągnięć technicznych, do stosowania których pracodawca jest lub będzie zobligowany na podstawie tego przepisu. Każdy przypadek należy zatem rozpatrywać indywidualnie. Niewątpliwie jednak obowiązki realizowane przez pracodawcę w zakresie zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy powinny być realizowane przy zastosowaniu rozwiązań aktualnych i nowoczesnych i dzięki temu bardziej skutecznych.
Można w tym miejscu przywołać wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 maja 2008 r., który w sprawie o sygn. I OSK 785/07 wskazał, iż:
„(…) pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Powyższe oznacza, że to właśnie pracodawca ma odpowiednio wykorzystywać osiągnięcia nauki i techniki w tym zakresie. Ma obowiązek wykorzystać każdą zdobycz naukową, każdy postęp techniczny, każde doświadczenie życiowe dla wzmocnienia ochrony zdrowia i życia pracowników i innych osób wykonujących pracę w danym zakładzie. Obowiązek wykorzystywania osiągnięć nauki i techniki powinien być rozumiany dynamicznie. Dynamizm ten oznacza, że obowiązkiem pracodawcy jest ciągłe śledzenie rozwoju i wdrażanie postępu.” (powołany wyrok dotyczył sprawy niezastosowania się pracodawcy do zaleceń PIP w sprawie szafek pracowniczych).
Odnosząc się natomiast konkretnie do przedstawionego problemu związanego z okularami ochronnymi, do których noszenia zobowiązane są osoby noszące okulary korekcyjne należy podkreślić, że oczywiście najlepszym rozwiązaniem z punktu widzenia przepisów BHP i obowiązku pracodawcy w zakresie śledzenia nowinek technologicznych byłoby stosowanie środków ochrony oczu, które nie tylko zabezpieczałyby, ale też korygowały wzrok. Ze względu jednak na wysokie koszty takiego rozwiązania, nie każdego pracodawcę stać na ich stosowanie i nie zawsze jest to racjonalne (chociażby ze względu na możliwość uszkodzenia, zniszczenia itp.), a przy tym nie jest konieczne. W tym miejscu należy przywołać treść par. 10 ust. 4 rozporządzenia ministra gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, po. 2173), zgonie z którym: „Środki ochrony indywidualnej przeznaczone dla użytkowników wymagających korekcji wzroku powinny być dostosowane do ich noszenia wraz z okularami lub szkłami kontaktowymi.” Zatem w przypadku osób noszących na co dzień okulary korekcyjne, dostosowanie okularów ochronnych powinno polegać na takim wyborze tych okularów, aby możliwe było ich noszenie wraz z okularami korekcyjnymi. Oznacza to, że na mocy powyższego przepisu na pracodawcy nie ciąży obowiązek wyposażenia pracowników w okulary ochronne wyposażone w funkcję korekcji wzroku. Obowiązkiem pracodawcy jest natomiast zapewnienie pracownikom (którzy wykonują pracę na stanowiskach powodujących konieczność noszenia okularów ochronnych) specjalnych modeli okularów ochronnych przeznaczonych do nakładania na okulary korekcyjne. Dzięki temu oczy, jak i szybki okularów korekcyjnych będą zabezpieczone przed ryzykiem uszkodzenia. Dla osób noszących okulary korekcyjne najlepszym rozwiązaniem jest używanie gogli ochronnych, które w większości są przystosowane do zakładania ich wraz z okularami korekcyjnymi. Przed podjęciem decyzji o stosowaniu takich modeli należy jednak sprawdzić, czy konstrukcja gogli faktycznie umożliwia takie ich stosowanie. Wyposażenie pracowników w takie środki ochrony indywidualnej (ochrony wzroku) jest wystarczające i zgodne z obowiązującymi przepisami.
