Pytanie:
Czy SIP ma uprawnienie do wnioskowania o nałożenie na pracowników kar porządkowych?
Odpowiedź:
Takie kompetencje nie mieszczą się w zakresie uprawnień społecznego inspektora pracy. W przypadku stwierdzenia naruszenia przez pracownika przepisów BHP może on jedynie zwrócić temu pracownikowi uwagę na obowiązek przestrzegania tych przepisów (art. 9 ust. 1 ustawy o społecznej inspekcji pracy), ewentualnie może zwrócić się o czasowe odsunięcie tego pracownika od wykonywania tej pracy i zapoznanie go z przepisami i zasadami BHP.
Kompetencji takich nie ma, ale nie znaczy to, że zrobić tego nie może, jednak wtedy dokładnie na takiej samej zasadzie jak każdy inny pracownik (pracodawca to traktuje po prostu tylko i wyłącznie jak informację o pewnym zdarzeniu).
Zgodnie z art 108. k.p.:
- 1. Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować:
1) karę upomnienia;
2) karę nagany.
- 2. Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy – pracodawca może również stosować karę pieniężną.
- 3. Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń, o których mowa w art. 87 § 1 pkt 1-3.
- 4. Wpływy z kar pieniężnych przeznacza się na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.
informacje o jednostce
Jeżeli SIP-owiec występuje zatem z wnioskiem o nałożenie kary porządkowej na pracownika (zabronić mu przecież nie można), to wówczas pracodawca powinien potraktować to jak informację o nieprzestrzeganiu zasad BHP przez pracownika i sprawdzić czy sytuacja taka miała miejsce oraz ewentualnie rozważyć zasadność nałożenia w takim przypadku kary porządkowej, a w każdym razie podjąć działania eliminujące takie naruszenia w przyszłości. Nakładać kary porządkowej oczywiście nie musi bo ww. przepis takiego obowiązku na niego nie nakłada (“może”). Tak samo jak pracodawca nie może przecież zignorować doniesienia o spożywaniu przez pracownika czy pracowników alkoholu w czasie pracy, też powinien to sprawdzić i ewentualnie wyciągnąć z tego konsekwencje. Jeżeli nie sprawdzi bowiem zasadności tego “zawiadomienia” SIP-owca może mieć poważny problem w przypadku ewentualnego późniejszego wypadku przy pracy związanego z naruszeniem zasad BHP, które mu sygnalizowano. Ale taki wniosek SIP-owca o ukaranie pracownika tylko i wyłącznie można traktować w kategoriach informacji o nieprzestrzeganiu zasad czy przepisów BHP przez danego pracownika.
