Zgodnie z obowiązującymi przepisami, pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na stanowisku wskazanym w skierowaniu na badania. Ponadto zgodnie z art. 229 par. 3 Kodeksu pracy, badania lekarskie (okresowe i kontrolne) przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Ponadto w przypadku konieczności przejazdu na badania do innej miejscowości pracownikowi przysługują należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.
Co to oznacza w praktyce? Czy pracodawca jest zobowiązany do zwolnienia pracownika z całego dnia pracy w celu wykonania badań czy może jedynie na czas niezbędny do przeprowadzenia badań?
Przepisy prawa pracy nie zawierają odpowiedzi na to pytanie. Mając jednak na względzie, że celem zwolnienia jest wykonanie niezbędnych badań, zwolnienie od pracy w celu ich przeprowadzenia powinno trwać tak długo jak jest to konieczne. Jeżeli zatem pracownikowi uda się zrobić wszystkie badania jednego dnia, to zachowa prawo do zwolnienia od pracy za cały dzień, w którym wykonywał badania. Jeżeli natomiast badania będą rozciągnięte w czasie, wówczas pracodawca jest zobowiązany do zwolnienia pracownika od pracy w celu wykonania badań w wymiarze przekraczającym jeden dzień. Jeżeli jednak pracownik nadal posiada ważne poprzednie badania lekarskie (może zostać dopuszczony do pracy), możliwa jest sytuacja, w której pracownik zostanie zwolniony ze świadczenia pracy jedynie na część dnia lub kolejnych dni (np. kilka godzin), w czasie których będzie wykonywał poszczególne badania profilaktyczne. Jeżeli w związku z wykonywanymi badaniami wystąpi konieczność udania się przez pracownika do miejscowości leżącej poza miejsce pracy określone w umowie o pracę, to wówczas pracownik ten dodatkowo zachowa prawo do zwrotu kosztów przejazdu według przepisów o podróżach służbowych.
