Pytanie:
Czy można ukarać pracownika karą porządkową za palenie e-papierosa na terenie zakładu pracy (przed wejściem do zakładu pracy), w sytuacji gdy wewnętrzny regulamin zabrania jedynie palenia wyrobów tytoniowych?
Odpowiedź:
Pracownik nie podlega karze za palenie papierosa elektronicznego na terenie zakładu pracy (ściśle przed wejściem do zakładu pracy), jeśli zakaz takiego zachowania nie wynika wprost z zapisów regulaminu pracy.
Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na treść art. 5 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 1446), zgodnie z którym:
„1. Zabrania się palenia wyrobów tytoniowych, w tym palenia nowatorskich wyrobów tytoniowych, i palenia papierosów elektronicznych, z zastrzeżeniem art. 5a:
1) na terenie zakładów leczniczych, podmiotów leczniczych i w pomieszczeniach innych obiektów, w których są udzielane świadczenia zdrowotne;
2) na terenie jednostek organizacyjnych systemu oświaty, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, oraz jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, o których mowa w przepisach o pomocy społecznej;
3) na terenie uczelni;
4) w pomieszczeniach zakładów pracy innych niż wymienione w pkt 1 i 2;
5) w pomieszczeniach obiektów kultury i wypoczynku do użytku publicznego;
6) w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych;
7) w środkach pasażerskiego transportu publicznego oraz w obiektach służących obsłudze podróżnych;
8) na przystankach komunikacji publicznej;
9) w pomieszczeniach obiektów sportowych;
10) w ogólnodostępnych miejscach przeznaczonych do zabaw dzieci;
11) w innych pomieszczeniach dostępnych do użytku publicznego.
1a. Właściciel lub zarządzający obiektem lub środkiem transportu, w którym obowiązuje zakaz palenia wyrobów tytoniowych i palenia papierosów elektronicznych, jest obowiązany umieścić w widocznych miejscach odpowiednie oznaczenie słowne i graficzne informujące o zakazie palenia wyrobów tytoniowych i palenia papierosów elektronicznych na terenie obiektu lub w środku transportu, zwane dalej „informacją o zakazie palenia”.
2. (uchylony)
3. (uchylony)
4. Rada gminy może ustalić, w drodze uchwały, dla terenu gminy inne niż wymienione w ust. 1 miejsca przeznaczone do użytku publicznego jako strefy wolne od dymu tytoniowego, pary z papierosów elektronicznych i substancji uwalnianych za pomocą nowatorskiego wyrobu tytoniowego.”
Z brzmienia powyższego przepisu wynika, iż zakaz palenia wyrobów tytoniowych oraz papierosów elektronicznych obowiązuje jedynie w ściśle określonych miejscach, a w przypadku zakładu pracy jedynie w pomieszczeniach. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracodawca rozszerzył ustawowy zakaz i objął nim cały teren zakładu pracy, co jest w pełni uzasadnione przestrzeganiem przez pracodawcę obowiązku zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy lub niekorzystnym wpływem palenia przez pracowników na wizerunek firmy. Niemniej jednak w obu tych przypadkach (samych pomieszczeń jak i całego terenu zakładu pracy), konieczne jest wprowadzenie odpowiedniego zapisu do regulaminu pracy i zamieszczenie informacji o zakazie palenia jasno wskazującego, iż dotyczy on także papierosów elektronicznych. Ponadto zgodnie z art. 5a ust. 3 pkt. 5 wspomnianej ustawy, właściciel lub zarządzający może wyznaczyć palarnię w pomieszczeniach zakładów pracy. Z pomieszczeń tych mogą korzystać zarówno pracownicy palący papierosy „tradycyjne” jak i elektroniczne.